9 oorzaken van innerlijke onrust

Weet jij waar jouw onrust vandaan komt? Om op een goede manier weer tot innerlijke rust te komen, kan het helpen te weten waar je onrust vandaan komt. Innerlijke onrust kan vele oorzaken hebben. Onrust is altijd een signaal. Ben je gejaagd? Ga je aan jezelf voorbij?

Voor de Griekse filosofie was het ‘op een onjuiste wijze omgaan met hartstochten’ wat mensen van hun rust beroofden. Evagrius Ponticus, een monnik uit de laat vierde eeuw, ontwikkelde uit deze Griekse leer de negen logismoi: Negen oorzaken van innerlijke onrust die zich opdringen aan onze wil, emoties of geest.

De hartstochten in zichzelf zijn niet verkeerd. Maar als er op een onjuiste manier mee om wordt gegaan, wordt je erdoor gedreven.

Daarin ligt dus ook de venijnige oorzaak van innerlijke onrust. Het zijn de dagelijkse dingen en beslommeringen. Die door verkeerd gebruik uitgroeien tot onruststokers. Zij zorgen voor ongezonde drukte. Innerlijke onrust is in te delen in 3 categorieën: Lichamelijke, emotionele en geestelijke onrust.

1. Eten

Sommige mensen worden onrustig als ze niet eten. Een avondje rustig series kijken lukt niet zonder iets te snacken. Als de snacks op zijn wordt er in de kastjes en koelkast gezocht. Op een verjaardag kunnen zij zich moeilijk concenteren op een gesprek. De gedachte dwalen steeds af naar alle hapjes die voor hen staan. Het lichaam en de geest is onrustig en blijft de gedachte van eten opdringen.

2. Seks

Anderen kennen de onrust door hun seksualiteit. Gedreven door seksuele fantasie wordt er gezocht naar een manier om de seksuele behoeften te bevredigen. Overdreven flirten op de werkvloer of jagen tijdens het uitgaan. One-night-stands. Of er wordt uren wordt er onrustig op pornosites rondgekeken, op zoek naar de juiste beelden. Na het orgasme wordt ontdekt dat (zelf)bevrediging de onrust niet heeft weggenomen. Er wordt niet meer genoten van seks, ze zijn slachtoffer van hun geslachtsdrift.

3. Spullen

Sommigen kunnen niet blij zijn met wat te hebben. Als ze iets nieuws hebben gekocht, zijn ze even blij. Maar al snel worden ze weer onrustig, opnieuw uitkijkend naar iets nieuws. Mensen zijn bezeten van hun bezit. Om deze onrust te lijf te gaan, zijn opruimgoeroes zoals Marie Kondō populair: er wordt nogal wat aan decluttering gedaan. Een opruimcoach die je helpt met minder spullen, meer rust te krijgen. Maar het omgekeerde is dus ook waar: veel spullen kan een signaal van innerlijke onrust zijn.

4. Verdriet

Verdrietig zijn is een emotie, die hoort bij moeilijke situaties in het leven. Het uiten van verdriet kan juist rust brengen! Bij het niet uiten van verdriet, kan het zich omzetten in onrust. Verdriet wordt dan zelfmedelijden of depressiviteit. Men kan zijn situatie niet aanvaarden en houdt het niet meer uit met zichzelf. Negatieve gedachten kwellen de geest, zodat men niet meer tot rust komt. Deze vorm van innerlijke onrust wordt zichtbaar in gedrag van bijvoorbeeld grofheid, onvriendelijkheid en cynisme.

5. Boosheid

Boosheid, bitterheid en ontevredenheid zijn typische signalen van innerlijke onrust. Voortdurend worden bepaalde gesprekken of situaties in het hoofd herhaald. Je kunt er niet van los komen en windt je op. Je komt niet tot rust. Deze innerlijke ontevredenheid zorgt er ook voor dat je niet echt kunt genieten. Gebeurt er iets leuks, of iets moois? Er is altijd wel wat negatiefs op aan te merken.

Door te mopperen of te klagen zorgen deze mensen ook voor onrust bij anderen om hen heen.

6. Tekort aan levenslust

Lusteloosheid is het onvermogen om in het moment te zijn, zich te concentreren op wat er op dit moment is. Er is een tekort aan levenslust. Dit zorgt voor tegenzin, wat de onrust opwekt. Men wil ergens anders zijn. Maar weet niet waar. Hij wil iets anders hebben, maar weet niet wat. Als hij werkt, wil hij vrij zijn. Als hij vrij is, wil hij werken. Een vrouw is alleen en wil een partner. Maar zodra er een partner is, wil ze weer met anderen uitgaan. Het is het onvermogen om er helemaal bij het zijn. Vaak ligt de schuld ook bij de ander. Maar zo kom je nooit tot rust.

7. Behoefte aan bewondering

We zijn voortdurend bezig met de vraag wat anderen van ons vinden. Er is een altijd aanwezige behoefte aan bewondering en respect die zorgt voor onrust. Want we zijn daarin afhankelijk van anderen om ons heen. We bedekken onze tekortkomingen en onze fouten, en doen ons vooral gelukkig en perfect voorkomen. Maar innerlijk blijft het onrustig, want we zijn altijd afhankelijk van de mening van anderen. Perfectionisme is een vorm van eerzucht. Op de achtergrond van perfectionisme staat de diepe angst voor onze eigen waardeloosheid. Door deze onrust en zoektocht naar externe waarde, is men continu bezig om hogerop te komen. Maar hiermee kijkt hij altijd naar buiten, en nooit naar binnen.

Op de achtergrond van perfectionisme staat de diepe angst voor onze eigen waardeloosheid.

8. Jaloezie

Jezelf vergelijken met anderen zorgt voor onrust. In plaats van te kijken naar wat je hebt, vergelijk je jezelf met een ander om te zien wat je mist. Dit uit zich bijvoorbeeld in gedrag als roddelen, een ander naar beneden halen om je eigen waarde te verhogen. Als je wel eens jaloers bent geweest, weet je hoe onrustig het je kan maken. Deze gedachten kunnen je kwellen, en beroven van alle rust.

We bedenken zinnen waarmee we de ander kunnen kwetsen. We projecteren onze onrust op de ander, om maar niet ons eigen fantastische zelfbeeld kapot te maken.

9. Trots

Natuurlijk is het prima om trots te zijn na op een mooie prestatie, waar je hard voor hebt gewerkt. Maar er is ook een type trots dat weigert om eerlijk tegen zichzelf te zijn en tekortkomingen onder ogen te zien. Niemand kan tippen aan jouw ideale zelfbeeld, en zelf ben je blind voor je eigen fouten. Toch geeft dit onrust door angst, want diep van binnen weten we dat het een masker is. En om dit masker goed te houden, moet je voortdurend waakzaam zijn. Dat geeft onrust en kost veel energie.

Bronnen

Orthodox psychotherapy (the science of the fathers), Metropolitan Hierotheos Vlachos translated from the Greek by Effie Mavromichali, 1994.

Herzenruhe, A Grün 2003

https://orthodoxwiki.org/Logismoi

https://en.wikipedia.org/wiki/Evagrius_Ponticus

Deel deze blog

Meer lezen?

Ademhaling, meditatie, rust

Adem in 4 stappen naar innerlijke rust

Deze manier van ademen vermindert stress en geeft rust. Het zijn technieken van ademen en meditatie die stress wegnemen en je lichaam en geest tot rust brengen.

Lees meer →

Ademhaling, meditatie, rust

Deze manier van ademen vermindert stress en geeft rust (video en audio)

Deze manier van ademen vermindert stress en geeft rust. Het zijn technieken van ademen en meditatie die stress wegnemen en je lichaam en geest tot rust brengen.

Lees meer →